آنچه در مورد پرتو فرابنفش باید بدانید
پرتو فرابنفش بخشی از طیف الکترومغناطیس خورشید است که طولموج کوتاه ولی انرژی زیاد دارد طبق قوانین فیزیک طولموج و انرژی با هم رابطه عکس دارد هرچه طولموج پرتوی کمتر باشد انرژیاش بیشتر است و بالعکس و نیز از لحاظ زیستشناختی هرچه طولموج کمتر باشد نفوذپذیری اش بیشتر خواهد شد درنتیجه ضررهای ایجاد شده توسط آن نیز بیشتر خواهد شد
علت نامگذاری این بخش از طیف الکترومغناطیس با نام فرابنفش به این خاطر است که فرکانسهای این منطقه بزرگتر از فرکانسها یا رنگ بنفشی است که توسط چشم دیده میشود بنابراین آن را فرابنفش یا ماورایبنفش مینامیم
پرتو فرابنفش گستره کوچکی از طیف را به خود اختصاص دادهاست و حدوداً صد نانو متر تا سیصد و هشتاد نانومتر را شامل میشود برخی منابع گستره پرتوهای فرابنفش را از صد نانومتر تا چهارصد نانومتر عنوان کردهاند.
باوجودیکه گستره پرتو فرابنفش کوچک است و برای چشم انسان قابلتشخیص نیست ولی از لحاظ بیولوژیک بسیار حائز اهمیت است.
بهعنوان مثال مقدار کم این پرتو بر روی ارگوسترول که از ترکیبات شیمیایی پوست از تاثیر میگذارد و باعث میشود که پوست ما بتواند ویتامین دی تولید کند این ویتامین کلسیم را در خون به جریان میاندازد و مواد معدنی لازم را به استخوانها و عضلات بدن میرساند بدون کمک و ویتامین دی کلسیم به خون راه نخواهد یافت.
اگر کلسیم مدتی به بدن نرسد بدن از کلسیم موجود در استخوانها استفاده میکنند کمبود کلسیم در استخوانها موجب بیماری نرمی استخوان میشود کلسیم علاوهبر اینکه برای استخوانها مفید است ضربان قلب را نیز تنظیم میکند و به عضلات و اعصاب نیرو میبخشد و از لخته شدن خون جلوگیری میکند این ویتامین همچنین توان مبارزه با بروز رشد تومورهای سرطانی را دارد و نیز برای سیستم ایمنی بدن لازم است.
توجه داشته باشید که بدن آنها به مقدار اندکی از پرتو فرابنفش نیاز دارد مقدار زیاد این پرتو خطرناک است و حتی میتواند بر موجودات ریز اثر کشنده داشته باشد خوشبختانه مقادیر بسیاری از پرتوهای فرابنفش خورشید قبلاز رسیدن به زمین توسط لایه ازن جذب میشود و نهایتاً مقدار اندکی از آن به زمین میرسد از دیگر کاربردهای پرتوی فرابنفش ضدعفونی کردن مایعات فضاها و سطوح اجسام است.
موارد کاربرد پرتو فرابنفش برای ضد عفونی کردن مایعات عبارتاند از: ضد عفونی کردن فاضلابهای شهری و صنعتی آب آشامیدنی استخرهای شنا و جکوزی و نیز در صنایع آرایشی و بهداشتی دارویی و الکترونیک که به آن معنا که به آب فوقالعاده پاک نیاز است . موارد کاربرد پرتو فرابنفش برای ضد عفونی کردن فضاها عبارتاند از : ضدعفونی و گندزدایی بیمارستانها اتاق عمل اتاق انتظار بخشها رختشویی خانهها آزمایشگاهها و آشپزخانههای صنایع غذایی کشتارگاهها و صنایع لبنی پرورش دام و طیور و نیز تولید خشکبار.
تقسیمبندی طیف فرابنفش نور خورشید بهطورکلی گستره طیف فرابنفش نور خورشید را به چهار دسته تقسیم میکنند:
که عبارتاند از: منطقه فرابنفش نزدیک UV-A با طولموج ۳۱۵ تا ۳۸۰ نانومتر منطقه فرابنفش متوسط یا میان UV-B با توده مهاجر ۲۹۰ تا ۳۱۵ نانومتر منطقه فرابنفش دور UV-C با طولموج دویست تا دویست و نود نانومتر منطقه فرابنفش خلا یو وی یو وی کی و با طولموج ۱۰۰ تا ۲۰۰ نانومتر